Çankırı İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Camiler

Sultan Süleyman Cami

Sultan Süleyman Camisi Kanu­ni Sultan Süleyman'ın emri ile Sadık Kalfa tarafından inşa edilmiştir. Sülüs Hat'la yazılı Kita­besinde;
"Buyurdu yapmağa isna yılında
Bunu Sultan Süleyman tali-ül hayr
Münadi görecek hayretle hatmin
Didi tarihi ya cami-ul hayr"
dörtlüğü yazılıdır.
1558 yılında tamamlanan cami; kare planlı, üzerinde ortada bir büyük tam kubbe ile bu kubbenin dört tarafında birer yarım kubbe bulunmaktadır. Bu kubbeler dört paye ve duvarlar arasındaki kemerlere oturmak­tadır. Duvarları ve minaresi kesme taş,
kubbe üstleri kurşunla kaplıdır.
Cami'nin içi rokoko üs­lubu ile süslenmiş, bunların araları hat örnekleriyle bezenmiştir. Mihrab istalaktitlidir,  zengin bir görünümü vardır. Minber'i taştan yapılmıştır. Kürsüsü köşeli ve gövdesi yuvarlaktır. Ka­pı söveleri mermer olup kemerleri kilit taşı,
içleri oluklu konsol halinde çıkarılmıştır. Son cemaat yeri, dört sütuna dayanan üç kubbe ile örtülü ve iki tarafında istalaktidli mihrap nişle­ri bulunmaktadır. 
Merkez İlçe Mimar Sinan Mahallesinde bulunan Cami 1992 ve 2015 yıllarında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore ettirilmiştir.

IMG_20210610_144301.jpg
1708614473821.jpg1708614473764.jpg1708614473766.jpg


Taş Mescit

 

Taş Mescit Çankırı'da Selçuklular Dönemi'nden kalma en önemli yapıdır. Cemaleddin Ferruh Şifahanesi ve Darülhadisi olarak birbirine bitişik inşaa edilen bu iki yapı, mimarlık tarihi bakımından olduğu gibi plastik sanatlar açısından da ilgi odağı niteliğindedir. Günümüze kadar ulaşan kitabelerinden anlaşıldığına göre Şifahane, Keyhüsrev Oğlu l.Alaeddin Keykubat zamanında Atabey Cemaleddin Ferruh tarafından 1235 yılında yaptırılmıştır.

Bundan yedi yıl sonra 1242-1243 yılında Şifahanenin önüne bir Darülhadis ekleten Cemaleddin Ferruh, bu yapılarıyla Çankırı'da ilginç sağlık kurumlarından birisinin kurucusu olmuştur. Bu iki yapıdan, halk arasında Taş Mescit olarak tanınan Mescit ve Cemaleddin Ferruh'un Türbesi bulunan Darülhadis kısmı, bütünüyle günümüze  ulaşmıştır. Şifahane kısmı ise tamamen yok olmuş durumdadır.

Tekkelerin kapatılması kararına kadar bir süre Mevlevihane olarak ta görev yapan Şifaha­nenin yıkılmasına, moloz taştan yapılmış olması ve arazinin durumunun sebep olduğu sanılmaktadır. Buna karşılık olarak ön tarafa yedi yıl sonra yapılan Darülhadis,  iki katlı olarak kesme taştan yapılmış, dışardan iki duvar ve bir köşe kulesiyle desteklenmiştir.

Bu yapıların bir diğer önemi de yapı üzerinde yer alan iki adet figürlü parçadan gelmek­tedir. Bunlardan biri sürekli yayınlara konu olmuş, devamlı olarak üzerinde durulmuştur. Boyutları1 x 0.25  metre olan bu kabartmanın özelliği,  gövdeleri birbirine dolanan iki ejder (yılan) motifidir. Ejderlerin başları karşılıklı gelecek şekilde biçimlendirilmiştir. Günümüzde "Tıp Sembolü" olarak kullanılmaktadır. Halk arasında su içen yılan olarak da adlandırılan ikinci par­ça ise, diğeri gibi alçak kabartma olarak biçimlendirilmemiş olup başlı başına bir heykel görünümü verilmiştir. Darülhadis'te kullanılan gözenekli taştan yapılmış olan parça, kupa şeklinde olup gövdesine bir yılan sarılmakta ve üst kısımda uzantı yaparak sonuçlanmaktadır. Bu motif de günümüzde "Eczacılık Sembolü" olarak kullanılmaktadır. Eser yakın döneme kadar Mevlevihane olarak da kullanılmıştır.
1699513741352.jpg1710961056286.jpg


1710961056321.jpg
IMG_20210607_135517.jpg
IMG_20210607_135935.jpg
IMG_20210607_135954.jpg



İmaret Camii


İmaret Camii dikdörtgen planlıdır. Duvarlar moloz taş temel üstünde ahşap hatıllı kerpiçtendir. Pencereler ahşap basık kemerlidir. Üstü Marsilya kiremitli kırma çatıyla örtülüdür. Minaresi kuzeydoğu köşededir. Minare kaidesi andezit ve sert kalkerden kare planlıdır. Şişkin küp üstünde tuğladan silindir bir gövdeye sahiptir. Şerefe altında üç sıra kalın kirpi saçağı vardır. Korkuluk ve petek silindir biçimindedir. Kapalı iki katlıdır. Üst katı kadınlar mahfilidir. Kapı üstünde ahşap çerçeve içinde 48x90 cm. lik oval çerçeveli küfeki taşı üzerinde ince talik beş satırlık manzum yazıtta:1) Ey Kerim Kasım Bey ibn-i emir-i İsfendiyar / Rahmet itsün ruhuna her dem cenab-ı kird-gar2) Mescidin dine, imaratın da insaniyete / Altı yüz yıldan berü hizmetle olmuş ber-karar3) Oldu daratıyla ecdadın da namın ölmedi / Nasa nef’ itmek gibi alemde bir devlet mi var4) Tazelensün de bu asar-ı ulüvv-i himmetin / Paydar oldukça insaniyet olsun paydar5) Hazret-i Allah razı olsun onlardan dahi / İtdiler bu emr-i tamire ki hasr-ı iktidar. Yazmaktadır.Cami, ilk defa Candaroğlu Kasım Bey tarafından 800/1397 yılında yaptırılmıştır. Şimdiki cami ise 1332/1913 yılında İsfendiyar oğlu Kasım Bey tarafından Mimar Mustafa’ya yaptırılmıştır. Ancak cami 1913’den sonra tamamen yenilenmiştir.

Kitabe de; 

1) Ey Kerim Kasım Bey ibn-i emir-i İsfendiyar / Rahmet itsün ruhuna her dem cenab-ı kird-gar 2) Mescidin dine, imaratın da insaniyete / Altı yüz yıldan berü hizmetle olmuş ber-karar 3) Oldu daratıyla ecdadın da namın ölmedi / Nasa nef’ itmek gibi alemde bir devlet mi var 4) Tazelensün de bu asar-ı ulüvv-i himmetin / Paydar oldukça insaniyet olsun paydar


1728055799699.jpg1728055799708.jpg1728055799718.jpg1728055799774.jpg1728055799781.jpg




Karataş Camii

Karataş Camii kare planlı bir binadır. Bodrum katı yığma taş üstü ahşap dikme araları dolgulu, üzeri sıvalı inşa edilmiştir. Kare plan üstüne altıgen kasnaklı dıştan kiremit çatılı içten ahşap kubbelidir. Minaresi tuğla örgülü tek şerefelidir. Bodrum katın sokak köşesine gelen kısmı pahlanmıştır. Çatısı Marsilya kiremitle örtülüdür. Camide herhangi bir kitabe bulunmamaktadır. Ancak, caminin güneydoğu köşesinde “Karataş Camii 1220” şeklinde bir levha bulunmaktadır. Levhadaki bu tarih şayet hicri ise 1805 yılına tekabül etmektedir. Cami İmamı Ömer Harmancı’nın Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne bu cami hakkında müracaatı üzerine kendisine gönderilen cevabı yazıda bir şahsiyet kaydında bu camiye Gurre-i Rebiyülevvel 1144/Mart 1731 tarihinde bu camiye bir görevlinin tayin edildiği belirtilmektedir. Dolayısıyla 1805 tarihi muhtemelen tamir tarihi olup caminin inşasının ise 18. yüzyılın ilk çeyreğinde olması kuvvetle muhtemeldir.